सुर्खेत उपत्यकाकाे प्रमुखतम् अाकर्षण काँक्रेविहार हाे । उपत्यकाकाे दक्षिणतर्फ सम्म मैदानकाे बीचमा पूर्वपश्चिम लाम्चिएकाे एउटा डाँडा छ र त्यही डाँडामा अवस्थित लाटीकाेइली नामकाे ठाउँमा बाैद्ध वास्तुकलाले युक्त काँक्रेविहार अवस्थित छ ।
अस्पष्ट नियात्रा लेखन
जय छाङ्छा आमुख– पूर्वीय यात्रासाहित्यको सुरुवात ऋग्वेदबाट नै छिटफुट रूपमा भएको पाइन्छ । ऋग्वेदको सिर्जना इसा भन्दा बिस हजार वर्ष अगाडि भएको प्रो. अनिलचन्द्र दासको दाबी छ । (डा. भोलाशङ्कर व्यास, भारतीय साहित्य की रूपरेखा, पृ.२२) । ऋग्वेदको पठन गर्दा सन्दर्भगत रूपमा भए पनि यात्राका कुरा उल्लेख भएको पाइन्छ । त्यसरी नै इसापूर्व छैटौँ शताब्दी…
नियात्रा कृतिहरु
चन्द्रभोग गढी
शम्भुनाथ नगरपालिकामा रहेको यो गढी प्राचीन राजा चन्द्रसेनद्वारा निर्माण गरिएको मानिन्छ। यहाँ प्राचीन ईँट, स्तम्भ र मूर्तिहरू पाइन्छन्, जसले यसको ऐतिहासिक महत्व दर्शाउँछ।
शम्भुनाथ मन्दिर
शम्भुनाथ नगरपालिकामा अवस्थित यो शिव मन्दिर पूर्व–पश्चिम राजमार्गबाट करिब ५०० मिटर दक्षिणमा रहेको छ। बैशाख पूर्णिमाको अवसरमा यहाँ एक महिना लामो मेला लाग्दछ।
थुप्तेन्चोलिङ गुम्बा (जुनबेसी)
जुनबेसी गाउँमा अवस्थित यो गुम्बा धार्मिक अध्ययन र ध्यानको केन्द्र हो। यहाँ बौद्ध धर्मका अनुयायीहरू अध्ययन र साधनाका लागि आउने गर्दछन्।
तेङबोचे गुम्बा
३,८६७ मिटर उचाइमा अवस्थित तेङबोचे गुम्बा खुम्बु क्षेत्रको सबैभन्दा ठूलो बौद्ध गुम्बा हो। यहाँ प्रत्येक वर्ष अक्टोबरमा मणि रिम्दु पर्व मनाइन्छ, जसमा धार्मिक नृत्य र पूजा गरिन्छ।
फुगमोचे गुम्बा
सोलुदुधकुण्ड नगरपालिकाको फुगमोचे गाउँमा अवस्थित यो गुम्बा १९३८ मा स्थापना गरिएको हो। शेर्पा समुदायको सांस्कृतिक र धार्मिक केन्द्रको रूपमा यो गुम्बा महत्वपूर्ण छ।
पाङ्बोचे गुम्बा
पाङ्बोचे गाउँमा अवस्थित यो गुम्बा हिमाली क्षेत्रको पुरानो गुम्बा हो। यहाँ कथित रूपमा यति प्राणीको खप्पर र हात रहेको विश्वास गरिन्छ।
दुधकुण्ड
नुम्बुर हिमालको फेदीमा अवस्थित दुधकुण्ड एक पवित्र हिमाली ताल हो, जसलाई हिन्दू र बौद्ध धर्मावलम्बीहरूले धार्मिक दृष्टिले महत्वपूर्ण मान्दछन्। प्रत्येक वर्ष श्रावण पूर्णिमामा यहाँ मेला लाग्दछ।
कालापथ्थर
५,५४५ मिटर उचाइमा रहेको कालापथ्थरबाट सगरमाथा, नुप्त्से र ल्होत्से हिमालहरूको नजिकबाट दृश्यावलोकन गर्न सकिन्छ। यो स्थान सूर्यास्त र सूर्योदय हेर्नका लागि प्रसिद्ध छ।